Ludger en de Achterhoek

Het nagebouwde Ludgerkerkje in Zelhem

In 2009, bij de 1200-ste sterfdag van Ludger, is aan de IJssel langs de weg van Baak naar Zutphen een roestvrij stalen gedenkteken van Ludger opgericht. Het herinnert aan de oversteek van de IJssel door Ludger vanuit Brummen in 794 als begin van de laatste 15 jaar van zijn leven waarin hij onafgebroken actief is geweest in De Achterhoek en het aangrenzend deel van Duitsland tot aan Münster. Hij staat aan de basis van de culturele ontwikkeling van de Achterhoek. In Vierakker-Wichmond is hij vaak geweest en heeft er een kerkje gebouwd dat later door het water van de IJssel is verwoest. Ludger wordt enkele keren genoemd in oude oorkonden, zoals een Zelhemse akte uit 801, waarin de naam Salehem (Zelhem) is genoemd. Daarop baseerde Zelhem in 2001 zijn viering van zijn 1200-jarig bestaan. Op de plek van de huidige Lambertikerk heeft ooit een door Ludger gebouwd kerkje gestaan. De replica daarvan in het parkje dichtbij herinnert daaraan. Tot in de 19-de eeuw hoorde een groot deel van de Achterhoek tot het bisdom Münster. In sommige plaatsen zijn straten naar Ludger genoemd of herinneren ze aan de geschiedenis van het bisdom. Een van de beide genoemde nieuwe grote Ludgerparochies is die van Aalten-Groenlo-Lichtenvoorde en omstreken. De webmaster van www.ludgerkring.nl heeft een mooi uitgegeven Ludgerpad (Zutphen-Aalten) gemaakt, dat erg in trek is. Het krijgt vermoedelijk een Duits vervolg tot Münster.

De Nederlandse bisschop mgr. Hoogenboom laat de reliek zien. Deze is in 2012 in Vierakker geplaatst.

Je ziet: de Achterhoek begint te beseffen wat Ludger voor haar betekent. Het moet overigens gezegd, dat de herinneringen aan Ludger hier wel wat verbleken bij het vele dat in plaatsen als Billerbeck, Münster en Werden aan de bescheiden Nederlander herinnert, die daar als een grootse figuur wordt gezien. En groot is hij ook (1.82 m), zoals in 2009 weer eens bleek, toen zijn gebeente in de sarcofaag in Werden opnieuw werd bestudeerd. Dat bleek nog behoorlijk gaaf. Het wordt elk jaar in een prachtige schrijn door de straten van Werden gedragen. Een heel klein stukje van dat gebeente, een reliek, is in 2011 in een reliekhouder geplaatst. In 2012 werd de reliek in een estafette vanuit Aalten overgebracht naar de Willibrorduskerk in Vierakker (zie Translatio). Een Ludgerreliek in een kerk die de naam draagt van de eerste missionaris of zendeling uit Engeland? Ja, Ludger de man uit het lage land zelf, de voltooier.